Aankomst in Parijs

In een brief van 17 mei 1915 schreef ELISINA TYLER aan MILDRED BARNES BLISS: “Ik wil u op de hoogte brengen van een ontmoeting deze morgen met Belgisch volksvertegenwoordiger BRUNET op de vergadering van het comité ‘Les Enfants des Flandres’. Tot twee weken terug was er heel wat oppositie en veel wantrouwen over het zenden van kinderen naar Parijse schoolkolonies. Morgen 18 mei 1915 komen 180 kinderen aan.”

In afwachting van de opstart van schoolkolonies in eigen beheer opende het Belgische ministerie van Binnenlandse zaken in het begin van 1915 een kantoor in Parijs waar senator/baron FRANCOIS EMPAIN en volksvertegenwoordiger EMIEL BRUNET de vluchtelingenstroom van Belgen in de regio Parijs coördineerden. Met de hulporganisatie ‘Les Enfants des Flandres/Kinderen van Vlaanderen’ werden afspraken gemaakt om enkele schoolkolonies op te starten. De Belgische regering zou voor het oprichten van deze schoolkolonies met eigenaars onderhandelen over de huur van enkele vestigingsplaatsen. Door de hulporganisatie werden al enkele schoolkolonies opgestart en wilden het bestuur van enkele nieuwe schoolkolonies op zich nemen en de werking financieren.

Met brieven en telegrammen van het ‘bureau Empain’ naar BERRYER, minister van Binnenlandse zaken te Le Havre, kunnen we de evolutie, de hectiek en het ontstaan van deze schoolkolonies uit de regio Parijs in de periode in mei 1915 volgen.

De eerste week van mei 1915 is het ‘bureau’ druk in de weer met afspraken te maken met eigenaars bij wie men een gebouw wou huren en personen of organisaties die de dagelijkse werking en financiering op zich wilden nemen. Er waren al contacten met de hulporganisatie van EDITH WHARTON  die bereid was om de zorg voor ouderlingen die te Sèvres en Fontenay-aux-Roses verbleven, op zich te nemen.

Omdat er problemen met de eigenaars en de voedselvoorraad werden gesignaleerd brengen EMPAIN en BRUNET op zaterdag 9 mei 1915, samen met inspecteurs BLUZET, IMBERT en de ‘Perfect’ van het departement Seine-et-Marne, een bezoek aan een groep vluchtelingen afkomstig uit het St.-Vincentius Instituut Poperinge die tijdelijk in ‘Le Nid’ te Montigny/Marlotte verblijven. Het gebouw is in goede staat en de voorzieningen zijn nieuw en netjes. De tijdelijke bewoners, waarmee de delegatie een gesprek hadden, zijn tevreden.
– de zusters vragen een bedrag van 200 à 250 frank voor aankoop van linnen en enkele kleinere benodigdheden.
– er zal een telegram worden gestuurd naar de heer BOUCQUEY, administratief beheerder van het instituut met het verzoek om alle bagage op te sturen
De bewoners van St.-Vincentius waren al sinds 26 april 1915 gevlucht uit Poperinge ( de kinderen – jongens – zouden in augustus verhuizen naar een schoolkolonie van de hulporganisatie ‘Kinderen van Vlaanderen’ in villa Béthanie te Monsoult).

Eerste treinkonvooi uit Vlaanderen:

Enkele gegevens uit telegrammen tussen het ‘bureau Empain’ en de overheid in Le Havre/St.-Adresse:

  • op vrijdagavond 14 mei om 19 u vertrekt een treinkonvooi uit Adinkerke met een 300-tal kinderen / Empain neemt contact op met generaal MELIS die bij de gezondheidsdienst van het leger beschikt over 6000 bedden.
  • Berreyer vraagt om de kinderen uit de frontstreek, waarvoor de militaire overheid een overplaatsing vraagt, op te vangen in de Gare du Nord te Parijs en hen over te brengen naar de schoolkolonies.
  • twee gebouwen in Garches voldoen aan de voorwaarden en gravin de CHAVANNES wil bemiddelen om een landbouwschool te Grignon en een gebouw in Versailles ter beschikking stellen / de overheid neemt de verantwoordelijkheid op zich om een gebouw aan de Rue de la Santé in Parijs te bemeubelen waar meisjes kunnen worden opgevangen / voor de kinderen die, in afwachting van verdere beslissingen, in het seminarie van Saint-Sulpice verblijven zal er op korte termijn een oplossing worden gezocht.
  • secretaris VAN HOOF ontmoette in de verblijfplaats van de aartsbisschop van Parijs de waarnemend bestuurder die het voormalige seminarie van Fontenay-aux-Roses voorstelde als een mogelijke vestigingsplaats.

Het konvooi zal uiteindelijk pas op 17 mei 1915 met een 350-tal kinderen vertrekken onder begeleiding van zusters Annunciaten uit Veurne en Reninge en Paulinen uit Zuidschote. Enkele meisjes krijgen samen met de zusters uit Veurne een plaats in de schoolkolonie van rue de la Santé 76 in Parijs. Jongens trekken naar de schoolkolonies in Garches en Champlan.

michiel-vincentius

Tweede treinkonvooi uit Vlaanderen:

Op 2 juni kwamen 382 kinderen in Parijs aan.

Enkele gegevens uit de telegrammen van juni 1915:

  • juffrouw PANHARD, eigenares van een eigendom te Grignon, is bereid het verblijf van de kinderen te financieren / de hulporganisatie ‘Kinderen van Vlaanderen’ onder leiding van mevrouw WHARTON is bereid om 300 extra kinderen op te nemen
  • 299 meisjes, 152 jongens en 28 religieuzen en onderwijzers die we verwachten worden morgen geïnstalleerd te Balainvilliers (meisjes) en Chaville (meisjes), de jongens vrijdag te Chevilly / het gebouw te Grignon zal maandag klaar zijn
  • het bureau zoekt verder naar nieuwe vestigingsplaatsen: de familie BOULANGER, industriëlen uit Choisy-le-Roi, willen de zorg voor een groep kinderen op zich nemen
  • AUGUST JACCACI van de hulporganisatie ‘Kinderen van de Grens’ laat ons weten dat de la MENARDIERE, eigenaar van het kasteel in Valmont, zijn eigendom ter beschikking wil stellen van de Belgische overheid
  • tweehonderd kinderen kunnen terecht in een gebouw van Les Soeurs de la Sainte Enfance te Versailles. Er kunnen nog 80 meisjes worden geplaatst in Balainvilliers, 50 à 60 in Fontenay-aux-Roses, 200 jongens te Grignon en 75 te Chevilly
  • het is wenselijk dat de volgende konvooien worden vergezeld door religieuzen van dezelfde kloosterorde. EMPAIN: “omdat nonnen uit verschillende ordes een zekere aversie tegenover elkaar vertonen en blijkbaar niet beseffen dat het oorlog is werden gisteren om die redenen vijf nonnen uit Balainvilliers naar Chevilly verplaatst, drie kinderen gingen met hen mee”.

Telegrammen van 3 juni 1915:

  • deze morgen beslisten we om 174 meisjes en nonnen die hen vergezelden, te plaatsen te Balainvilliers / enkele nonnen waren al twee dagen op die plek om alles voor te bereiden / de meisjes werden met auto’s van de prefectuur en politie naar de schoolkolonie gevoerd
  • bij het verlaten van de schoolkolonie in Sèvres waren we verrast om twee bedienden van het St.-Michiels Instituut uit Poperinge, die op inspectie waren, te ontmoeten …misschien een beetje laattijdig?
  • wij hopen binnenkort een groep jongens  in Chevilly te kunnen plaatsen waar de kloosterzusters, die we deze morgen brachten, alles voorbereiden / deze morgen plaatsten we 46 kleine meisjes in de schoolkolonie van La Ruchette te Chaville.

Telegrammen van 4 juni 1915:

  • de meisjes zijn prima geïnstalleerd te Balainvilliers en Chaville / jongens brengen we morgen naar Chevilly / de lokalen te Grignon worden verder voorbereid
  • AUGUST JACCACI bevestigde de weigering van baron de BROQEUVILLE (minister van Defensie) om de gebouwen te Valmont te gebruiken voor militaire doeleinden
  • EMPAIN geeft opdracht aan de directeur van de spoorwegen in het departement Calvados om te onderzoeken of er in de omgeving van Caen en Bayeux gebouwen beschikbaar zijn die als schoolkolonies kunnen worden ingericht / het bureau hoopt dat Grignon maandag zal klaar zijn
  • het bureau krijgt de melding dat een kasteel te Bougival met plaats voor tweehonderd kinderen beschikbaar zou zijn
  • het bureau maakt zich zorgen over de verzekeringspolis van alle gebouwen die ze beschikbaar heeft en nam contact op met verschillende verzekeringsmaatschappijen / het bureau heeft beslist om lijsten op te maken met alle gegevens over de kinderen die in de schoolkolonies verblijven om op die manier gemakkelijker te kunnen communiceren met de arrondissementscommissarissen bij een terugkeer naar het vaderland
  • het volgende treinkonvooi zou voor de vestigingen Fontenay 70 meisjes, Balainvilliers 50 meisjes, Grignon 200 jongens en Chevilly 75 jongens meebrengen.

Telegrammen van 14 juni 1915:

  • Grignon is klaar: secretaris VAN HOOF gaat morgenvoormiddag langs om alle schikkingen te treffen voor het avondeten voor 100 kinderen, woensdagmorgen worden nog 150 kinderen overgebracht
  • Fontenay-aux-Roses is eveneens klaar om 70 meisjes te installeren
  • in Balainvilliers en Chevilly is iedereen tevreden.

Derde treinkonvooi uit Vlaanderen

Op 15 juni komen 517 kinderen in Parijs aan.

Vierde treinkonvooi uit Vlaanderen 

Op 26 juni komen 500 à 600 kinderen in Parijs aan.

Telegrammen van 30 juni 1915:

  • gisteren brachten we een bezoek aan de afgewerkte vestiging te Sarcelles / kinderen die probeerden te ontsnappen en naar huis wilden vluchten werden ondervraagd, een strengere discipline is nodig / maar 100 kinderen zullen te Sarcelles worden toegelaten, de anderen worden maandag overgebracht naar Grignon
  • de directeur van de schoolkolonie te Chevilly kreeg toelating om een hoeveelheid leder aan te kopen en een Belgisch vluchteling in dienst te nemen om schoenen te vervaardigen
  • het bureau heeft maandag een afspraak met de burgemeester van Monsoult en de eigenaar van villa Béthanie waar de kinderen die voorlopig in Montigny/Marlotte verblijven zullen ondergebracht worden.

Telegrammen van 1 juli 1915:

  • binnenkort worden enkele kinderen uit Grignon overgeplaatst naar Sarcelles / gisteren ontmoette EMPAIN burgemeester M.GARAT van Bayonne die voorstelde om een honderdtal kinderen in het Camp de Pratz te Bayonne te plaatsen
  • het bureau had een onderhoud met ‘maison Hachette’ voor het leveren van schoolmateriaal en met de firma Singer onderhandelen ze over de aankoop van enkele naaimachines.

Telegrammen van 15 juli 1915:

  • vandaag kwamen op vraag van gravin d’URSEL (Aide Civile Belge) drie jonge meisjes begeleid door 7 religieuzen ‘des Soeurs de Charité de Heule’ uit Passendale aan in een van onze schoolkolonies / de zusters blijven een tijdje in Parijs om daarna een opdracht op te nemen in een van de schoolkolonies van de hulporganisatie ‘Kinderen van de Grens’ / de hulporganisatie kwam, zonder afspraak, 15 kinderen ophalen bij een recent treinkonvooi
  • prinses PIERRE de CAMARAN schonk 100 kostuums voor de meisjes uit de kolonies van Balainvilliers, Chevilly, Versailles en Rueil.

Telegrammen van 30 juli 1915:

  • het bureau had een nieuwe ontmoeting met M.GARAT: de stad Bayonne zorgt voor het onderhoud van een mooi gebouw, gelegen in een groot park, dat binnen een 15-tal dagen beschikbaar zal zijn / de Belgische overheid moet instaan voor het leveren van bedden en lakens voor ongeveer 100 jongens / de kinderen kunnen vanaf 10 augustus worden ontvangen
  • dokter GOTTIGNIES maakt melding van enkele zieke kinderen te Champlan en Chevilly.

Telegrammen van 28 augustus 1915:

  • verschillende maatregelen die tot nu werden genomen – ontsmetten van lokalen – om ongedierte te bestrijden blijken onvoldoende.

Telegrammen van 2 september 1915:

  • de Belgische regering geeft een permanente opdracht aan de dokter GOTTIGNIES voor  verschillende schoolkolonies in de regio Parijs
  • op woensdag 8 september worden 80 kinderen, met toestemming van de ouders, uit de schoolkolonies van Grignon, Chevilly en Garches overgeplaatst naar Bayonne
  • met de arrondissementscommissarissen STEYAERT en BIEBUYCK worden afspraken gemaakt om vanaf maandag 25 september extra kinderen in Bayonne toe te laten op voorwaarde dat ze begeleid worden door leerkrachten.

Vijfde treinkonvooi uit Vlaanderen:

Op 6 oktober komen 200 kinderen in Parijs aan.

  • 76 meisjes krijgen een plaats te St.-Ouen bij de hulporganisatie ‘Kinderen van Vlaanderen’.

SUB-PAGINA’S

  • Gedwongen evacuaties – https://oorlogskantschool.wordpress.com/gedwongen-evacuaties/