GROEP YVETOT – juli 1915
“Het eerste konvooi, dat was aangekondigd voor 30 juli 1915, was samengesteld uit 100 jongens, 125 meisjes, een 50-tal ouderlingen en personeel. Zij werden om één uur in de namiddag verwacht maar reden het station pas om 14u10 binnen omwille van een langdurig oponthoud te Darnétal“.
“Omdat de trein met de jongens om 15u terug moesten vertrekken was er inderhaast een bevoorrading voorzien. De infirmerie van het station was door het Rode Kruis als eetzaal ingericht waar de kinderen een bouillonsoep met groenten, zoetigheden en een appel kregen. Onvoldoende omdat er door de vertraging geen brood en drank was voorzien. De ouderlingen werden in hun compartiment bediend. Om drie uur reed de trein naar Sotteville waar ze een verbinding naar Parijs hadden. Daarna werden de meisjes toevertrouwd aan volksvertegenwoordiger RAMAEKERS die overnachting had voorzien bij de kloosterzusters van Ernemont.
Samen met mevrouw HAEMERS ben ik naar het station aan de rue Verte getrokken waar onze kleine landgenootjes een uur later aankwamen en waar madame PIETTRE ons vervoegde om daarna met de auto te vertrekken naar Caudebec-en-Caux. In de trein bevonden zich ouderlingen die een plaats zouden krijgen in het opvanghuis van Grugny nabij Clères onder de hoede van mijnheer DUTREIX, een landgenoot.
In de voormiddag van 31 juli werden voorbereidingen getroffen voor het vertrek van 125 meisjes. Terwijl mijnheer RAMAEKERS het nodige deed om 100 van hen naar het kasteel Les Vieux te St.-Paër nabij Paulu te sturen, plaatste ik 25 van hen onder de bevoegdheid van religieuzen te St.-Valery-en-Caux die op het kasteel Trompette zouden verblijven.
Nog maar pas was het konvooi vertrokken wanneer een nieuwe trein werd aangekondigd. Deze trein, in twee delen, met enerzijds 500 vluchtelingen en 150 kinderen, en anderzijds 470 kinderen met een 30-tal personen die hen begeleiden naar de schoolkolonies. De vluchtelingen kregen zoals voorzien een soldaten-rantsoen met brood, vlees, koffie en melk voor de kinderen. Voor de kinderen die naar de schoolkolonies trokken was een speciale maaltijd voorzien die beter was dan de dag voordien en met voldoende brood en water.
Jammer genoeg was er een probleem bij de voorbereiding van het vertrek. In de trein waren 470 kinderen aanwezig, waarvan 250 meisjes, waarvoor ongeveer volgende verdeling was voorzien: Ouville l’Abbaye 100 meisjes, Veulettes 100 jongens, Les Grandes Dalles 200 jongens.
Op een primitieve manier werden de groepen plots herschikt. Ik nam het initiatief om Ouville l’Abbaye en Grandes Dalles niet te wijzigen en voorlopig meisjes te sturen naar Veulettes. De beslissing moest vlug worden genomen om ’s avonds tijdig aan te komen. De speciale trein vertrok om 14u in Rouen en zette te Grémonville 125 meisjes af voor de bestemming Ouville l’Abbaye, 125 meisjes voor Veulettes werden afgezet te Cany en te Valmont de 220 jongens voor Les Grandes Dalles. Daarna ben ik met de auto vertrokken om de verschillende kantons te verwittigen en de perfect van Yvetot te vervoegen te Valmont. Ik vermoed dat een aantal kinderen uit Ouville l’Abbaye later naar Doudeville zouden komen waar we een schoolkolonie voorbereiden.
De ontvangst van onze landgenoten was op verschillende vlakken hartelijk. Eerst in Rouen en daarna in Grémonville en Cany waar Belgische vluchtelingen en plaatselijke kinderen hen opwachten. In Valmont waren het kinderen van de dorpsschool die hen een lichte maaltijd aanboden. In Saint Pierre-en-Port en in Sassetot-le-Mauconduit kregen ze taart van hun Franse vriendjes. De jonge reizigers waren uitgeput bij hun aankomst op de eindbestemming.
De ervaring leert ons dat men moet vermijden om kinderen toe te voegen aan treinen voor vluchtelingen. Deze aanbeveling komt ook van de bevoegde administratie. Het is aangewezen om groepen te ontvangen met dezelfde bestemming en treinen op normale uren te laten rijden. De functionarissen die het vertrek regelen moeten zich strikt houden aan de opgegeven aantallen. Tenslotte zouden konvooien best niet op zaterdag rijden gezien de drukte van het vakantieseizoen en de verplaatsingen naar zee. Dit brengt vertragingen en extra vermoeidheid met zich mee voor kinderen die al een zware reis achter de rug hebben”.
Belgisch Consul
medische controle door dokter Viane bij aankomst in Yvetot
GROEP ROUEN – September 1915
Woensdag 8 september 1915 kwam een nieuw treinkonvooi met 650 kinderen uit de Westhoek in Rouen aan waarvan een honderdtal verder reisden naar Mesnières-en-Bray in Haute-Normandië.
Om de kinderen een drietal weken op te vangen had de Belgische regering de hulp ingeroepen van aartsbisschop FUZET van Rouen die via abbé PICARD, diocesaan inspecteur, een oproep had gedaan aan kloosters en onderwijsinstellingen om de kinderen tijdelijk op te vangen. Om de 825 kinderen op te vangen kon de aartsbisschop rekenen op de hulp van: Les Bénedictines du Saint-Sacrement aan de rue Bourg-l’Abbe om 30 meisjes op te vangen. Communauté d’Ernemont aan de rue d’Ernemont vingen 100 jongens op, Visitation aan de rue des Capucins: 30 meisjes, Bon-Pasteur aan de rue du Mont: 20 meisjes, Visitation, rue de Joyeuse: 30 meisjes, Communauté des Soeurs de Saint-Vincent de Paul, rue Stanislas Girardon: 20 meisjes, Institution Rey, boulevard Jeanne d’Arc: 20 meisjes, Institution Jeanne d’Arc, rue Beffroy: 30 meisjes, Maîtrise de la Cathédrale: 50 jongens, Pensionnat Saint-Gervais, rampe Saint-Gervais: 50 meisjes, Pensionnat Sainte-Marie, rue de Joyeuze: 50 meisjes, Asile de nuit (Mll.Bazire), boulevard Saint-Hilaire: 50 jongens, Miséricorde, place de la Madeleine: 30 meisjes, Institution Sainte-Geneviève, rue Bourg-l’Abbé: 20 meisjes, Saint-Vincent de Paul à Saint Séver: 40 meisjes, Maison des Jeunes Economes dite Saints-Anges, rue Saint-Hilaire: 40 meisjes, Institution Notre-Dame à Bonsecours: 60 meisjes, Pensionnat Saint-Victrice à Bihorel 45 jongens en Pensionaat Saint-Pierre à Petit-Quevilly: 50 jongens.
Samen met nog enkele andere plaatsen had men te Rouen en omgeving logement voorzien voor 500 meisjes en 325 jongens.
De dames van de parochiale werkplaats aan de rue Saint-Romain zouden instaan voor ondermeer lakens en dekens.
Om het tijdelijk verblijf van 1.200 kinderen te financieren werd in de kathedraal een omhaling gedaan.
Voor de kinderen die met een volgende konvooi in Rouen zouden aankomen en worden opgevangen, waren plaatsen voorzien in het pensionaat Sainte-Croix te Montvilliers, l’Ecole des Dentelles en in een huis van de parochie Sainte-Remi te Dieppe. Nog anderen zouden een plaats krijgen in het pensionaat Sainte-Geneviève te Bolbec, l’Immaculée-Conception te Elbeuf en de pensionaten Notre-Dame-de-Grace en Saint-Francois te Le Havre en het pensionaat te Envermeu.
Na drie weken verblijf in de verschillende locaties werden de eerste 150 kinderen onder leiding van de heer JEAN RAMAEKERS overgebracht naar kastelen in Barentin, Saint-Aubin Epinay, Préaux en Saint-Jacques-sur-Darnétal. Begeleid door Religieuzen trokken enkele dagen later opnieuw groepjes in optocht door de belangrijkste straten van Rouen naar het station waar ze de trein namen richting Le Havre of Dieppe.
Diocèse de Rouen
De kinderen die naar Mesnières-en-Bray reisden kwam op begin oktober 1915 aan in de schoolkolonie van Chevilly (groep Parijs)
oorlogskantschool.wordpress.com 